Verschillende vormen van autisme
Een spectrum vol diversiteit en unieke verhalen
Autisme wordt steeds beter begrepen, maar het blijft een complex en veelzijdig onderwerp. Vroeger spraken we over verschillende vormen van autisme, zoals PDD-NOS, Asperger en klassieke autisme. Tegenwoordig valt alles onder de overkoepelende term autismespectrumstoornis (ASS), omdat duidelijk werd dat deze verschillen minder scherp zijn dan we dachten — het gaat immers om een breed spectrum van ervaringen en eigenschappen.
De oude indeling: herkenbare termen met nuance
Voor veel mensen klinken termen als Asperger, PDD-NOS (Pervasive Developmental Disorder Not Otherwise Specified) of klassiek autisme nog vertrouwd. Ze werden gebruikt om te beschrijven hoe autisme zich bij verschillende mensen kon uiten:
- Klassiek autisme (of ‘autistische stoornis’)
Dit was vaak de term voor mensen met duidelijke beperkingen in sociale communicatie, sterke vaste routines, en soms ook ontwikkelingsachterstanden in taal en denken. - Asperger Syndroom
Mensen met Asperger hebben vaak een normale tot hoge intelligentie en taalontwikkeling, maar hebben toch moeite met sociale interactie, non-verbale communicatie en het begrijpen van sociale regels. Ze hebben vaak intense interesses. - PDD-NOS
Dit werd gebruikt als ‘restcategorie’ voor mensen die niet helemaal in de klassieke autisme- of Asperger-categorie pasten, maar toch duidelijke autistische kenmerken hadden. Het ging vaak om een mildere of onvolledige vorm van autisme.
De nieuwe benadering: Autismespectrumstoornis (ASS)
Sinds 2013 worden deze verschillende vormen officieel niet meer apart gediagnosticeerd. Ze vallen nu allemaal onder de autismespectrumstoornis (ASS) in de DSM-5, het handboek voor psychische diagnoses.
Het idee hierachter is dat autisme zich niet in vaste hokjes laat vangen. Het spectrum is breed, en de verschillen zitten vooral in de mate van ondersteuning die iemand nodig heeft, en in hoe autisme zich uit:
- Mate van ondersteuning
Van mensen die zelfstandig functioneren met weinig ondersteuning, tot mensen die intensieve hulp nodig hebben in het dagelijks leven. - Unieke combinatie van kenmerken
Ieder mens met autisme heeft zijn eigen mix van sterke kanten en uitdagingen, zoals sociale communicatie, gedragspatronen, sensorische gevoeligheden, en interesses.
Waarom deze verandering belangrijk is
Door alles onder één spectrum te plaatsen, wordt beter erkend dat autisme een continuüm is. Het voorkomt onnodige labels die mensen kunnen beperken of vastzetten in een bepaald beeld.
Dit helpt ook om te focussen op wat iemand wél nodig heeft — niet op welk ‘etiket’ hij of zij heeft gekregen. Het gaat om jou, niet om de naam.
Voorbeelden uit het spectrum: ieder verhaal uniek
Hoewel het allemaal onder ASS valt, herkennen veel mensen zichzelf nog steeds in de oude termen. Bijvoorbeeld:
- Iemand met Asperger kan uitstekend verbaal communiceren, maar worstelt met het leggen van sociale contacten of begrijpt sarcasme niet.
- Iemand met PDD-NOS kan minder zichtbaar anders zijn, maar heeft moeite met veranderingen en prikkels, en voelt zich snel overweldigd.
- Iemand met klassiek autisme heeft misschien meer moeite met taal en heeft intensievere ondersteuning nodig bij dagelijkse taken.
Hoe herken je verschillen?
Autisme kan zich op allerlei manieren uiten, zoals:
- De manier waarop je contact maakt met anderen
- Hoe je omgaat met veranderingen en routines
- Jouw gevoeligheid voor geluiden, licht of aanraking
- Specifieke interesses waar je helemaal in op kunt gaan
- Hoe je je emoties beleeft en uit
Elk mens met autisme heeft zijn eigen profiel, en dat verdient aandacht en begrip.
Begeleiding afgestemd op jouw unieke behoeften
Omdat autisme zo divers is, is maatwerk essentieel. Bij Ego Centralis luisteren we echt naar wie jij bent. We kijken niet alleen naar een label, maar naar jouw persoonlijke verhaal, jouw kracht en wat jij nodig hebt om te groeien.
Of je nu veel ondersteuning nodig hebt of juist bijna zelfstandig bent, wij bieden begeleiding die past bij jouw unieke plek op het spectrum.
Jij bent geen diagnose, jij bent jij
Of je jezelf herkent in een oude term zoals Asperger, of in de bredere omschrijving van ASS: je bent meer dan een label. Je bent een mens met dromen, gevoelens en talenten. En wat jouw autisme ook inhoudt, je verdient een plek waar je jezelf mag zijn en waar je gezien wordt.
Wil je op de hoogte blijven?
Regelmatig schrijven wij een nieuwsbrief. Hierin vertellen we over Ego Centralis en wat er allemaal op het programma staat.
Ga snel naar:
- Verschillende vormen van autisme
- De oude indeling: herkenbare termen met nuance
- De nieuwe benadering: Autismespectrumstoornis (ASS)
- Waarom deze verandering belangrijk is
- Voorbeelden uit het spectrum: ieder verhaal uniek
- Hoe herken je verschillen?
- Begeleiding afgestemd op jouw unieke behoeften
- Jij bent geen diagnose, jij bent jij
Relevante artikelen
Onderwerpen in de wegwijzer
Alle hoofdrubrieken staan hier voor jou op een rijtje. Klik op de gewenste hoofdcategorie!
Vul hieronder de term of kreet in waarover je meer informatie hoopt te vinden op onze website.
