wegwijzer

De Ego Centralis Wegwijzer!

Herkennen en (zelf) diagnose GGZ borderline / narcisme

Herkennen en (zelf)diagnose GGZ borderline / narcisme

Borderline en narcisme zijn complexe persoonlijkheidsstoornissen die een grote impact kunnen hebben op het leven van degene die ermee worstelen, én op hun omgeving. Het herkennen van deze stoornissen is vaak lastig, omdat de symptomen subtiel kunnen zijn of overlappen met andere mentale klachten. In deze uitgebreide tekst nemen we je mee in hoe je borderline en narcisme kunt herkennen, wat een (zelf)diagnose inhoudt, en wat je stappen kunnen zijn als je vermoedt dat dit op jou of iemand in je omgeving van toepassing is.

Wat is borderline en narcisme kort uitgelegd?

Voordat we dieper ingaan op het herkennen en diagnosticeren, is het belangrijk om te weten wat borderline en narcisme inhouden.

  • Borderline persoonlijkheidsstoornis (BPS) wordt gekenmerkt door heftige emoties, instabiele relaties, een wankel zelfbeeld en impulsief gedrag. Mensen met borderline worstelen vaak met angst om verlaten te worden en kunnen zichzelf of anderen beschadigen als copingmechanisme.
  • Narcistische persoonlijkheidsstoornis (NPS) draait om een diepgewortelde behoefte aan bewondering, een opgeblazen zelfbeeld en een gebrek aan empathie voor anderen. Tegelijkertijd kunnen mensen met narcisme kwetsbaar zijn onder hun beschermende masker.

Beide stoornissen zijn ingewikkeld en vereisen een zorgvuldige benadering, zowel voor herkenning als voor behandeling.

Hoe herken je borderline en narcisme bij jezelf of anderen?

Signalen van borderline

Mensen met borderline kunnen zich herkennen in verschillende signalen zoals:

  • Sterke stemmingswisselingen, van intens gelukkig naar diep verdrietig of boos, soms binnen een paar uur.
  • Angst voor verlating, waardoor je heftig reageert op het idee dat iemand je kan verlaten.
  • Instabiele en intense relaties, met veel conflicten en wisselende gevoelens.
  • Impulsief gedrag zoals geld uitgeven, middelenmisbruik, of zelfbeschadiging.
  • Een onduidelijk of instabiel zelfbeeld: het gevoel geen ‘echte’ identiteit te hebben.
  • Chronisch gevoel van leegte of verveling.
  • Soms paranoïde gedachten of dissociatie (je ‘losgekoppeld’ voelen van jezelf of de werkelijkheid).

Signalen van narcisme

Bij narcisme kun je letten op:

  • Een sterke behoefte aan bewondering en bevestiging.
  • Overmatig bezig zijn met eigen successen en talenten.
  • Moeite met het erkennen van fouten of zwaktes.
  • Een gebrek aan empathie: moeite met het voelen of tonen van begrip voor anderen.
  • Manipulatief gedrag om eigen doelen te bereiken.
  • Gevoeligheid voor kritiek, die soms leidt tot boosheid of terugtrekking.
  • Relaties worden vaak gebruikt om eigen status te bevestigen, niet altijd vanuit oprechte interesse.

(Zelf)diagnose: kan je dit zelf stellen?

Het is heel begrijpelijk om jezelf te willen begrijpen en een verklaring te zoeken voor je gevoelens en gedrag. Toch is het belangrijk om te weten dat een officiële diagnose door een gekwalificeerde professional gesteld moet worden.

Waarom zelfdiagnose lastig is

  • De symptomen kunnen overlappen met andere aandoeningen zoals depressie, angststoornissen, of trauma.
  • Emoties en gedrag kunnen variëren in intensiteit en context.
  • Jezelf objectief beoordelen is moeilijk; het kan zwaar voelen om eerlijk te zijn over eigen patronen.
  • Zelfdiagnose kan leiden tot onnodige zorgen of verkeerde conclusies.

Wel kun je jezelf en je gedrag onderzoeken

  • Houd een dagboek bij van je emoties en reacties.
  • Vraag na bij mensen die je vertrouwt hoe zij jouw gedrag ervaren.
  • Lees betrouwbare informatie om meer inzicht te krijgen in borderline en narcisme.
  • Maak gebruik van screeningsvragenlijsten of online tests als eerste indicatie, maar zie deze altijd als een hulpmiddel, niet als een eindconclusie.

Het belang van professionele diagnose en hulp

Een officiële diagnose gebeurt meestal via een psychiater, psycholoog of een gespecialiseerd GGZ-team. Zij werken met gestandaardiseerde interviews en observaties om een betrouwbare diagnose te stellen.

Wat kun je verwachten bij een diagnose

  • Een uitgebreid gesprek over je levensgeschiedenis, emoties en relaties.
  • Vragenlijsten over je gedrag en stemming.
  • Soms het betrekken van familie of naasten voor aanvullend beeld.
  • Tijd: het proces kan meerdere gesprekken duren, omdat het zorgvuldig moet gebeuren.

Waarom een diagnose belangrijk is

  • Het helpt om passende hulp te krijgen die is afgestemd op jouw situatie.
  • Het geeft erkenning en begrip voor wat je doormaakt.
  • Het kan voor familie en omgeving ook duidelijkheid scheppen.
  • Het voorkomt dat verkeerde diagnoses of labels worden gebruikt.

Wat kun je doen als je vermoedt borderline of narcisme?

1. Zoek professionele hulp

Maak een afspraak met je huisarts of een psycholoog om je zorgen te bespreken. Je kunt ook zelf contact opnemen met GGZ-instellingen.

2. Wees open en eerlijk

Spreek vrijuit over je gevoelens en twijfels. Dit helpt de professional om een goed beeld te krijgen.

3. Betrek je omgeving

Als het mogelijk is, betrek een vertrouwd persoon bij je gesprekken, die je kan steunen en aanvullende informatie kan geven.

4. Wees geduldig

Diagnose en behandeling zijn geen snelle processen. Geef jezelf de tijd en ruimte om hierin te groeien.

Hoe kan Ego Centralis je ondersteunen?

Bij Ego Centralis begrijpen we hoe overweldigend het kan zijn om te ontdekken dat je mogelijk borderline of narcisme hebt. Onze begeleiding is persoonlijk, warm en op maat gemaakt.

Coaching en therapie
Wij bieden verschillende methoden zoals IEMT (Integral Eye Movement Therapy), ACT (Acceptance and Commitment Therapy) en Brain Balance coaching. Deze technieken helpen je:

  • Emoties beter te reguleren.
  • Negatieve patronen te doorbreken.
  • Zelfinzicht en zelfacceptatie te vergroten.
  • Constructieve communicatie te oefenen.

Samen werken aan balans

Onze coaches ondersteunen je in het dagelijks leven, helpen je vaardigheden ontwikkelen en geven praktische handvatten om relaties te verbeteren.

Ambulante begeleiding

In samenwerking met gemeenten bieden wij ook ambulante begeleiding. Dit betekent dat we je thuis of op andere plekken ondersteunen, zodat je je veilig en vertrouwd voelt tijdens je herstel.

Tot slot: wees mild voor jezelf

Het herkennen en diagnosticeren van borderline en narcisme is vaak een emotionele en kwetsbare reis. Het belangrijkste is om mild en begripvol naar jezelf te blijven kijken. Onthoud dat je niet alleen bent, dat er hulp is, en dat herstel mogelijk is. Elke stap, hoe klein ook, is er één in de richting van meer rust, balans en begrip in je leven.

Wil je op de hoogte blijven?

Regelmatig schrijven wij een nieuwsbrief. Hierin vertellen we over Ego Centralis en wat er allemaal op het programma staat.

Ga snel naar:

Relevante artikelen

Onderwerpen in de wegwijzer

Alle hoofdrubrieken staan hier voor jou op een rijtje. Klik op de gewenste hoofdcategorie!

Zoek je naar een specifiek iets?

Vul hieronder de term of kreet in waarover je meer informatie hoopt te vinden op onze website.

Stuur ons een email!